Ook België ontsnapt niet aan het fenomeen. Het Federaal Instituut voor de Rechten van de Mens (FIRM) wijst erop dat SLAPP's "een reëel risico" zijn in België (website geconsulteerd op 1 oktober 2023):
Hierbij wordt het werk van journalisten door tegenstanders bewust bemoeilijkt door gerechtelijke procedures tegen hen op te starten. Vooreerst is dit, onder meer door de vaak hoge vergoedingen die gevorderd worden, een doelbewuste vorm van intimidatie. Daarenboven vormen deze procedures ook een zware belasting voor journalisten, en zeker voor diegenen die als freelancer actief zijn of voor een kleine redactie werken, en dus geen beroep kunnen doen op een uitgebreide ondersteuning in hun werkomgeving. Zelfs wanneer de klachten uiteindelijk ongefundeerd blijken, hebben journalisten al veel geld en tijd moeten investeren in hun verdediging. Geld en tijd die ze niet in hun onderzoekwerk konden steken.
Leuven
Zo probeerde projectontwikkelaar Resiterra het Leuvens Historisch Genootschap tot zwijgen te brengen over de ontwikkeling van de Hertogensite in Leuven, waarbij erfgoed zou worden afgebroken. Resiterra dagvaardde het bestuur van het Genootschap en eiste voor de burgerlijke rechter van elk bestuurslid 100.000 euro schadevergoeding wegens de vertraging die het project had opgelopen door de beroepen die het Genootschap instelde tegen de afgeleverde vergunningen. Resiterra voerde ook aan dat het Genootschap misleidende, lasterlijke en beledigende informatie had verspreid over het project. De eis van de projectontwikkelaar werd in april 2021 echter afgewezen, ondermeer met verwijzing naar de vrijheid van meningsuiting van de actiegroep. Het vonnis merkte op dat een projectontwikkelaar betrokken in grote stedenbouwkundige projecten met een maatschappelijke impact polemiek en ook ongenuanceerde kritiek moet kunnen verdragen.
Apache
Ook het onafhankelijk journalistiek onderzoeksplatform Apache kreeg het aan de stok met een projectontwikkelaar. Erik Van der Paal (Land Invest Group) probeerde met een reeks rechtszaken tegen de onderzoeksjournalisten van Apache de onderzoeken te dwarsbomen naar zijn vastgoedprojecten en zijn banden met het Antwerps stadsbestuur. Van der Paal ging in beroep en zelfs in cassatie, maar al die zaken werden afgewezen. Indien het zijn bedoeling was om Apache financieel te treffen, is dat ook gelukt, want Van der Paal heeft met die rechtszaken het platform behoorlijk op kosten gejaagd. Het hof van beroep van Antwerpen kende aan Apache een schadevergoeding van 10.000 euro toe wegens tergend of roekeloos geding, maar dat was ruim onvoldoende om alle advocatenkosten (meer dan 70.000 euro, nog afgezien van de kosten die door de verzekering werden betaald) te dekken (zie ook hier).
Pollinkhove
Een bedrijf gevestigd in het centrum van Pollinkhove, een deelgemeente van Lo-Reninge in West-Vlaanderen, brengt de veiligheid rond de naastgelegen gemeenteschool en de leefbaarheid van het dorp in het gedrang. Dat vindt althans buurtbewoner Rigobert Declercq die actie probeert te ondernemen. De zaakvoerder en enkele bestuurders van Voeders Nollet, het betrokken bedrijf, dienen in juli 2021 klacht in tegen Declercq wegens belaging ('stalking'). In oktober 2023 verschijnt hij voor de correctionele rechtbank op beschuldiging van belaging "door foto's en filmpjes te maken van het voederbedrijf Nollet, de zaakvoerders, het personeel en de klanten", waarbij hij ook een straatverbod en duizenden euro schadevergoeding riskeert. Bij vonnis van 6 november 2023 spreekt de rechtbank van eerste aanleg West-Vlaanderen, afdeling Ieper, hem in eerste aanleg vrij bij gebrek aan bewijs. Tegen dit vonnis is geen beroep aangetekend. En de klacht wegens laster uitgaande van hetzelfde bedrijf tegen Declercq werd intussen geseponeerd.
RSCA Anderlecht versus Hauspie/Humo
Naar aanleiding van een artikel in Humo over de malaise bij voetbalclub Anderlecht dagvaardde Royal Sporting Club Anderlecht (RSCA) journalist Jan Hauspie wegens reputatieschade. De Brusselse rechtbank van eerste aanleg veegt met een vonnis van 15 april 2024 in ongewoon scherpe bewoordingen alle bezwaren tegen het artikel van tafel. De rechter vindt dat RSCA deze procedure voerde om de journalist te intimideren en komt tot de conclusie dat de vordering ‘minstens flirt met de grenzen van het tergende en roekeloze’. Lees hier (PDF) een artikel over deze zaak, met toestemming overgenomen uit De Juristenkrant van 8 mei 2024.
Creadomus
De Belgische projectontwikkelaar Creadomus verkoopt vastgoed, onder meer in Duitsland. Zo’n 150 Belgen die tussen 2015 en 2018 via Creadomus een appartement in Noordrijn-Westfalen en Nedersaksen kochten, voelden zich achteraf bedrogen, daagden de vastgoedvennootschap voor de rechter en verenigden zich in de VZW Samen Sterk!. Sedertdien worden de bestuurders van de vereniging door middel van ingebrekestellingen door gerenommeerde advocatenbureaus zoals Eubelius afgedreigd met strafrechtelijke- en andere procedures en schrikbarende schadevergoedingen omwille van kritische informatie op hun website www.samensterkvzw.be. Ook de krantenredacties die kritische artikelen publiceerden of rapporteerden over deze rechtszaken werden bedreigd en sommige redacties haalden bepaalde artikels en statements offline. De VZW Samen Sterk! zelf ging niet in op de eis om informatie van de website te halen.
In een reeks procedures in Duitsland kregen de gedupeerden in eerste aanleg gelijk waardoor intussen tientallen koopaktes nietig zijn verklaard. Creadomus heeft beroep ingesteld, en ook de dreigementen met SLAPP’s gaan door. De VZW Samen Sterk! ijvert ondertussen ook voor een betere bescherming van de consument in dit verband. Bij de Kamer van Volksvertegenwoordigers diende ze een petitie in waarin ze de wetgever vraagt om een verbod op de verkoop van alle zakelijke gebruiksrechten op investeringsvastgoed aan consumenten in te stellen. Ook dat lokte weer een aanmaning uit van een advocatenkantoor, ditmaal Arcas Law, waarin wordt geëist dat de petitie die ondertussen is gepubliceerd op de website van de Kamer wordt ingetrokken. Ook wordt geëist dat verschillende persartikels en kritische informatie betreffende Creadomus en met Creadomus verbonden ondernemingen van de website van de VZW Samen Sterk! worden verwijderd. Er wordt gedreigd met een schadevordering ten belope van 1,2 miljoen euro en een strafproces wegens laster.
Nog maar eens blijkt hoe sommige advocaten en gerenommeerde advocatenkantoren het voortouw nemen om kritische stemmen en participatie aan het maatschappelijk debat het zwijgen op te leggen door middel van het dreigen met rechtsprocedures die neerkomen op SLAPP’s of duidelijke kenmerken vertonen van procesmisbruik of tergende en roekeloze procesvoering.
Andere SLAPP's
Voor een ruimer overzicht van SLAPP's in België, zie Dirk Voorhoof, "SLAPPS: tergende, roekeloze of intimiderende rechtsprocedures tegen media, journalisten en andere ‘publieke waakhonden’", in Bart Nelissen en Philip Vanstapel (eds.), De gevier(endeel)de Nolf. Liber Observatoribus Iustitiae, EPO Uitgeverij, Berchem 2022, p. 127-181, https://www.epo.be/nl/maatschappij-algemeen/5202-de-gevierendeelde-nolf-9789462673731.html. In verkorte versie op Jubel, Nieuwswebsite voor de juridische, fiscale en financiële professional, Knops Publishing 21 oktober 2022, https://www.jubel.be/slapps-tergende-roekeloze-of-intimiderende-rechtsprocedures-tegen-media-journalisten-en-andere-publieke-waakhonden/.